Bedrijfscultuur verslindt strategie met gemak

Culture eats strategy for lunch; dat zegt Jean-Marc Laouchez. Hij wil ermee aangeven dat de bedrijfscultuur een groter effect heeft op het resultaat van een onderneming dan de strategie.
Laouchez is directeur van het onderdeel van Hay Group dat zich bezig houdt met de financiële sector. Hij sprak onlangs over het belang van ‘cultuur’ op een grote conferentie van Hay Group.

Volgens Laouchez wordt het bedrijfsresultaat bepaald door de acties en het gedrag van medewerkers. ‘En die worden weer gestuurd door de gedeelde waarden en doelen van mensen in een bedrijf. Het heeft niet zoveel zin om allerlei boodschappen en prikkels de organisatie in te sturen, wanneer de neuzen niet dezelfde kant opstaan. Mensen moeten hetzelfde nastreven en belangrijk vinden. Als dat gebeurt, is de bedrijfscultuur ondersteunend aan het resultaat.’

Een goed voorbeeld daarvan is Apple, zegt Laouchez. ‘Hoe komt het dat ze financieel zo succesvol zijn? Natuurlijk omdat het systeem goed georganiseerd is en iedereen gecommiteerd is aan een goede uitkomst… Maar vooral omdat alle medewerkers intrinsiek willen bijdragen aan het belangrijkste doel: 'Design insanely great products that people can use.' De gedeelde waarden en doelen zorgen voor een enorm krachtige bedrijfscultuur die leidt tot zulke hoge winsten.’

Deelculturen op een rijtje‘Cultuur’ is een ingewikkeld begrip dat is opgebouwd uit meerdere elementen. ‘In het hart zitten de individuele waarden en doelen van een medewerker. Is iemand resultaatgericht bijvoorbeeld, of meer een teamspeler; wat zijn zijn eigen overtuigingen? In de schil daaromheen zitten de netwerken en relaties van die persoon. Daar weer buiten zitten de organisatiedoelstellingen. En ten slotte zijn er de nationale doelen en waarden: je kunt je voorstellen dat in een opkomende markt andere prioriteiten worden gesteld dan in het westen.’

Wanneer al die elementen dezelfde kant op staan, is er sprake van een krachtige bedrijfscultuur waarmee je goede resultaten kunt bereiken. Laouchez: ‘De brutowinstmarge van bedrijven met een krachtige cultuur is 47 procent, tegenover 37 procent van andere bedrijven. De gemiddelde ROI over 5 jaar bij deze bedrijven is 11 procent, terwijl dat bij andere bedrijven maar 5 procent is. Dat blijkt uit eigen onderzoek van Hay Group. Het hebben van een gefocuste en goede cultuur werkt dus echt.’

Veranderingsprocessen Cultuur wordt pas echt een relevant onderwerp wanneer een organisatie een verandering doormaakt: ‘Veel bedrijven maken tegenwoordig zo’n interne verandering door. Er wordt steeds minder via ‘command & control’ leiding gegeven, en steeds meer via netwerken geregeld. Dat zijn processen waarbij een sterke gedeelde cultuur enorm handig is.’

SpiegelWaarom is het vaak zo lastig om een dergelijk cultuurtraject in te stappen? Laouchez: ‘Veel mensen kijken liever niet in de spiegel als ze er een voorbij lopen. Voor bedrijven geldt hetzelfde. Ze houden er niet van omdat het confronterend is. Daar komt bij dat cultuur vaak ‘ontastbaar’ is ten opzichte van de harde cijfers op basis waarvan normaal gesproken de gesprekken gevoerd worden.’

Niks belangrijkers?De vraag is waarom bedrijven juist nu met cultuur aan de gang zouden moeten gaan. De crisis eist alle aandacht al op. ‘Het hart van de crisis bestaat uit een waardencrisis. In veel bedrijven werd (en wordt) alleen maar nagedacht over hoe men op de korte termijn zoveel mogelijk geld kon verdienen. We zouden daarvan moeten leren en er andere waarden voor in de plaats moeten zetten. Daarom is cultuur ook belangrijk: ervoor zorgen dat dit niet nog een keer gebeurt.’

bron: P&O Actueel